Nghệ thuật hát Xẩm được hình thành vào khoảng thế kỷ thứ 14. Từ khi ra đời đến khoảng nửa đầu thế kỷ 20, hát Xẩm được gọi với những tên khác nhau như hát rong, hát dạo. Hát xẩm không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa về mặt văn hóa, mà lớn lao hơn, chính là sự thể hiện rõ nét của đời sống, là biểu hiện của tư tưởng, tâm hồn ông cha ta.
Với bản chất nghệ thuật ngẫu hứng ứng diễn, hát Xẩm có nội dung nghệ thuật rất phong phú và đa dạng. Nó đề cập đến nhiều vấn đề ở mọi khía cạnh của cuộc sống, từ công cha nghĩa mẹ, tình yêu, tình vợ chồng cho đến những vấn đề mang tính thời sự của xã hội đương đại. Mỗi câu hát xẩm là một câu chuyện kể, thông qua đó là bài học, giá trị đạo đức và nhân văn tốt đẹp. Đó cũng chính là lý do những nghệ sỹ trẻ ngày nay tâm huyết mang loại hình ca nhạc dân gian này đến gần hơn với giới trẻ.