“Hò Xự Xang Xê Cống” là một chương trình biểu diễn nghệ thuật truyền thống Nam Bộ do sinh viên Khoa Du lịch – Nhà hàng – Khách sạn thuộc trường Đại học Hoa Sen tổ chức. Tên gọi của chương trình bắt nguồn từ các âm bậc trong hệ thống thang âm Ngũ Cung Việt Nam, tổng cộng có 5 âm bậc chính là Hò, Xự, Xang, Xê, Cống. Tên gọi của mỗi âm bậc không chỉ để miêu tả độ cao của âm thanh mà còn có nhiều ý nghĩa liên quan đến Kinh Dịch và Ngũ Hành.

CÂU CHUYỆN VỀ NHỮNG NGƯỜI TRẺ LÀM VĂN HÓA

Với 4000 năm văn hiến, dân tộc Việt Nam đã xây dựng một nền văn hóa nghệ thuật truyền thống vô cùng rực rỡ và phong phú. Trong suốt thời gian đó, mỗi vùng miền đều đã phát triển riêng cho mình một số hình thức nghệ thuật sao cho phù hợp với điều kiện và lối sống tại địa phương.

Qua những biến chuyển của thời đại, ballad, rap, rock,… và những thể loại âm nhạc hiện đại dần thay thế vai trò quan trọng của nghệ thuật truyền thống. Nhiều người trẻ muốn tìm hiểu về những loại hình nghệ thuật này cảm thấy khó khăn, không biết bắt đầu từ đâu và cũng không biết tìm hiểu nguồn thông tin nào mới là chính xác.

Xuất phát từ những tâm tư đó, “Hò Xự Xang Xê Cống” ra đời với mục tiêu thổi làn gió mới vào nghệ thuật truyền thống, nhưng cũng không quên việc gìn giữ những di sản cha ông mình để lại.

Vạn sự khởi đầu nan, “Hò Xự Xang Xê Cống” cũng gặp nhiều khó khăn từ việc tìm kiếm tài liệu từ đâu cho đúng cho đến lập kế tổ chức sự kiện như thế nào để phù hợp với khả năng tài chính.

Nhưng trời không phụ lòng người, mọi nút thắt dần được mở nhờ sự cố gắng và niềm đam mê với nghệ thuật Nam Bộ. Học được những kiến thức mới và nhận sự hướng dẫn từ những tiền bối trong nghề mở ra nhiều cơ hội thuận lợi cho những người trẻ thực hiện chương trình.

SỰ GIAO HÒA KIM CỔ GIỮA ÂM NHẠC HIỆN ĐẠI VÀ NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG

“Hò Xự Xang Xê Cống” đã đưa khán giả đi qua 18 tiết mục với 6 loại hình diễn xướng Nam Bộ lần lượt là: Nhạc Lễ Nam Bộ, Múa bóng dân gian, Hát Bội, Ca ra bộ, Đờn ca tài tử, Cải Lương, cùng một số tiết mục hòa tấu nhạc cụ và âm nhạc hiện đại mang đầy bản sắc văn hóa Nam Bộ.

Chương trình là sự tổng hòa trong nghệ thuật biểu diễn của những nghệ sĩ gạo cội như như NSƯT Ngọc Khanh – người thành lập nên Đoàn Hát Bội Tuồng Cổ Ngọc Khanh,  NSƯT Huỳnh Khải – Trưởng khoa Âm nhạc của Nhạc viện TP.HCM, ThS – Nhạc sĩ Nhứt Dũng – Nguyên Trưởng khoa Kịch hát dân tộc Trường ĐH Sân khấu Điện ảnh TP.HCM, Đạo diễn Kim Loan – Nguyên Trưởng Bộ môn Ca – Khoa Kịch hát dân tộc Trường ĐH Sân khấu – Điện ảnh TP.HCM; NNƯT Ngọc Hậu – giải ba Liên hoan Giai điệu quê hương lần thứ 17 do TP HCM tổ chức.… với những cái tên trẻ tuổi như ca sĩ Châu Nhi, rapper The Night, Cầm Đàn Collective,…

Trong suốt thời gian biểu diễn, khán giả đã cùng những câu chuyện và nhân vật trải qua nhiều cung bậc cảm xúc. Từ sự uy nghiêm của Nhạc lễ Nam Bộ, đến nỗi nhớ da diết của người vợ trong Dạ cổ Hoài Lang, qua chuyện buồn của Hồ Nguyệt Cô hóa cáo, cuối cùng quay lại với những giai điệu vui tươi của những tiết mục kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và âm nhạc hiện đại. Kết màn bằng tiết mục chơi trống bồng trên nền nhạc rap do nhạc sĩ Nhứt Dũng và rapper MTBOIZ trình bày đã để lại nhiều lưu luyến trong lòng khán giả.

Khán giả Trần Mai Anh (21 tuổi) chia sẻ “Trước kia mình không quan tâm quá nhiều đến nghệ thuật truyền thống. Mình thường mặc định âm nhạc truyền thống sẽ không hợp với giới trẻ, nhưng “Hò Xự Xang Xê Cống” đã giúp mình thay đổi suy nghĩ đó. Nhất là những tiết mục kết hợp giữa âm nhạc truyền thống và hiện đại, mình nghĩ nó rất “bắt tai” với giới trẻ tụi mình”. 

Tiết mục Ca Ra Bộ “Điêu Thuyền Bái Nguyệt” biểu diễn bởi Nghệ sĩ Anh Duy và Nghệ sĩ Duy Hoà

NƠI TÔN VINH NHỮNG CỐNG HIẾN CỦA NGHỆ SĨ

Tại “Hò Xự Xang Xê Cống”, “Cống” không chỉ là một âm bật trong Ngũ Cung, mà còn là sự tri ân của người trẻ đối với sự cống hiến của những nghệ sĩ thầm lặng duy trì và phát triển diễn xướng Nam Bộ nói chung và nghệ thuật Việt Nam nói riêng.

Theo chân BTC “Hò Xự Xang Xê Cống” đến từng buổi tập, chúng ta có thể cảm nhận được sự kính trọng của họ với những bậc tiền bối. Từng đạo cụ, trang phục, thiết bị được chăm chút đến từng chi tiết để có thể đảm bảo người nghệ sĩ được tỏa sáng nhất. Nhìn cách người trẻ làm chương trình chăm sóc những nghệ sĩ biểu diễn, nói không ngoa thì có thể xem như là đang chăm sóc chính gia đình của mình.

Kết thúc chương trình, “Hò Xự Xang Xê Cống” đã nhận được những tràng pháo tay, những lời khen không ngớt đến từ khán giả và khách mời. Sự tán thưởng đó không chỉ dành cho nội dung chương trình, mà còn cho nỗ lực của những bạn trẻ đã đem nghệ thuật truyền thống Nam Bộ lại gần với công chúng, để chúng ta có thể thấy được những loại hình nghệ thuật này không hề “cổ” như nhiều người từng nghĩ. Mong rằng trong thời gian tới, những chương trình về nghệ thuật Nam Bộ nói chung và “Hò Xự Xang Xê Cống” nói riêng sẽ được tổ chức nhiều hơn, đầu tư hơn. Để một lần nữa, những giai điệu Hò Xự Xang Xê Cống lại được xướng vang vọng khắp đất trời nước Nam.