Ăn gì
Việt Nam mến yêu: Men say Tây Nguyên
Kon Tum say lòng mỗi người với những dòng sông chảy ngược, tiếng cồng chiêng âm vang hay giai điệu dân ca trữ tình của đồng bào Ba Na, Xơ Đăng, Giẻ Chiêng . Đặc biệt, Nơi đây khiến người lữ khách say đắm trong hơi men của đất, nước, rừng thiêng đại ngàn hội tụ trong từng ghè rượu.

Linh hồn của ghè rượu chính là cây Hngyam. Ngoài ra, họ phải lấy thêm cây gai pờ gung và lá le. Hai loại cây có gai này sẽ được dùng với quan niệm xua đuổi những điều xấu làm hỏng men rượu.

Người phụ nữ trong gia đình sẽ giã cây Hngyam để lấy nước.

Men cần có gạo xơ cơng, được giã cùng ớt, hạt gào. Trên nương rẫy khô của bà con, gạo xơ cơng và hạt gào chắt lọc tinh tuý của một năm và chỉ cho ra một vụ thu hoạch. Gạo ngon và ngọt nhất.

Mùi thơm của gạo nếp, hoà cùng mùi thơm nồng ngai ngái của cây hngyam ban đầu đã dậy lên hơi cay nồng nhẹ đặc trưng của rượu nơi đây. Làm men là câu chuyện rất riêng về gia đình và tình yêu người phụ nữ Kon Tum gửi vào từng bánh men.

Men bố thì thuôn dài, men mẹ thì tròn. Men con thì nhỏ nhắn hơn. Men hay cỏ cây với họ cũng như con người cần có gia đình quây quần. Ở giữa bánh men, họ đục một lỗ tròn tượng trưng cho lỗ tai của người. Người vợ gửi vào đó lời tâm sự thầm kín muốn Chồng uống rượu này thì sẽ luôn lắng nghe tâm sự của vợ con, còn các con cũng biết nghe lời bố mẹ.

Bánh men tiếp tục được rắc một lớp bột xơ cơng vào chính giữa lỗ men, tượng trưng cho những điều hay lẽ phải được bố mẹ gửi tới con của mình.

Bánh men làm xong sẽ được phủ than, ớt, lá cây, vỏ hngyam lớn, cây gai, lá le để những điều xấu không thể đụng vào men, làm hỏng men. Men được để nơi mát nhất trong nhà 3 ngày 3 đêm thấm thấu hương vị cuộc sống của đất rừng đại ngàn.

Rượu ghè không thể thiếu được cơm rượu. Gạo có thể từ nhiều loại ngũ cốc như gạo lứt, nếp cẩm, quả gao, hạt bo bo, cù mì gòng… Người phụ nữ khéo léo nấu sao cơm rượu thơm, mềm dẻo. Bánh men sẽ được giã mịn, trộn đều với cơm rượu.

Người Tây Nguyên đón khách chu đáo và nồng hậu. Họ đổ nước vào ché rượu 12 giờ trước đó. Bên hiên nhà, chủ nhà cùng thực khách ngồi quây quần bên ché rượu, thêm món lá mì và gà. Tình người ấm áp hoà với men say níu giữ mỗi người khi đến thăm mảnh đất bazan nắng gió.

Chương trình Việt Nam mến yêu quảng bá văn hóa và du lịch Việt Nam. Phát sóng 19h50′, thứ 7 hàng tuần trên kênh Truyền hình Vĩnh Long 1. Cảm ơn những hàng Son 2BE đã đồng hành cùng chương trình.


Bình luận

Tin cùng chuyên mục